آجر کوچکترین واحد ساختمانی است که از سیلیس، خاک رس، آهک، اکسید آهن و منیزیا تشکیل شده است.
انواع آجر در صنعت ساختمان سازی وجود دارد که بر اساس معیار های مختلفی طبقه بندی آجر ها تعریف می شوند.
آجر های معمولی 9 اینچ طول، 4.5 اینچ عرض و 3 اینچ ضخامت دارند. آجر ها به دلیل ارزش زیبایی شناختی، استحکام فشاری بالا و حفاظت در برابر آتش، به طور گسترده ای در ساخت و ساز های بنایی استفاده می شوند و مقاومت سایش مورد نیاز را فراهم می کنند.
طبقه بندی آجر ها در بنایی را می توان بر اساس معیار های زیر تعریف کرد:
آجر درجه یک:
آجر های درجه یک از باکیفیت ترین آجر های موجود محسوب می شوند. این آجرها خوششکل، لبه های تیز و رنگ و بافتی یکنواخت هستند.
آنها از خاک رس یا شیل با عیار بالا ساخته می شوند که کاملاً مخلوط شده و تحت شرایط کنترل شده قالب گیری می شوند.
این نوع از آجر ها در طول تولید تحت یک فرآیند کنترل کیفیت دقیق قرار می گیرند تا از استحکام و دوام آنها اطمینان حاصل شود. آنها نرخ جذب آب یکنواختی در حدود 20 درصد دارند که آنها را برای سازه های باربر ایده آل می کند.
آجر درجه دو:
آجر های درجه دو در مقایسه با آجر های درجه یک کیفیت کمی پایین تری دارند. آنها ممکن است ناهنجاری های جزئی در شکل، اندازه و رنگ داشته باشند.
اگرچه ممکن است به اندازه آجر های درجه یک از نظر زیبایی شناسی خوشایند نباشند، اما همچنان دارای استحکام و دوام خوبی هستند.
آجر های درجه دو اغلب در دیوار های غیر باربر، گچ کاری و سایر مناطقی که ظاهر آنها دغدغه اصلی نیست استفاده می شود. این آجرها دارای میزان جذب آب در حدود 22 تا 25 درصد هستند.
آجر های درجه سه:
آجر های درجه سه بی کیفیت ترین آجر های موجود هستند. آنها دارای سطح ناصاف و ناهموار، شکل نامنظم و ممکن است حاوی ترک های کوچک یا اعوجاج باشند.
این آجر ها از خاک رس یا شیل پست ساخته می شوند و اغلب در طی فرآیند پخت بیش از حد می سوزند.
آجر های درجه سه میزان جذب آب بالایی در حدود 25 تا 30 درصد دارند و برای سازه های باربر مناسب نیستند. آنها معمولا در سازه های موقت، دیوارهای باغ و مناطقی که نیاز به مقاومت آنها حداقل است استفاده می شود.
آجر های بیش از حد سوخته:
آجر های بیش از حد سوخته زیر مجموعه آجر های درجه سه هستند. این آجر ها حاصل گرمای بیش از حد در طی فرآیند پخت هستند که باعث تیره رنگ، شکننده شدن و چگالی کمتر آن ها می شود.
آجر هایی با سطح سوخته یکپارچگی ساختاری ضعیفی دارند و بسیار متخلخل هستند و تا 35 درصد آب را جذب می کنند. به دلیل استحکام کم و جذب آب زیاد، استفاده از آنها در ساختمان توصیه نمی شود.
آجر های زیر سوخته:
آجر های زیر سوخته زیر مجموعه دیگری از آجر های درجه سه هستند. این آجر ها به اندازه کافی پخته نمی شوند و در نتیجه ظاهری رنگ پریده یا روشن پیدا می کنند.
آجر های زیر سوخته ضعیف هستند و دوام کمی دارند و برای کاربرد های سازه ای مناسب نیستند.
آنها نرخ جذب آب بالایی دارند، معمولاً بالای 30٪. آجرهای زیر سوخته به دلیل استحکام پایین و کیفیت پایین، عموماً در پروژه های ساختمانی اجتناب می شود.
آجر های معمولی:
آجر های معمولی پرمصرف ترین نوع آجر در طبقه بندی آجرها در ساختمان سازی هستند. آنها عموماً از خاک رس ساخته می شوند و شکل مستطیلی با ابعاد استاندارد دارند.
این آجرها برای مصارف عمومی مناسب هستند و هم در دیوار های باربر و هم در دیوار های غیر باربر قابل استفاده هستند.
آجر های معمولی استحکام و دوام خوبی را ارائه می دهند و آنها را برای طیف گسترده ای از پروژه های ساختمانی مناسب می کند.
آجر های نما:
آجرهای روکشی که به عنوان آجر نما نیز شناخته می شوند، در درجه اول برای جذابیت زیبایی شناختی خود استفاده می شوند.
این آجرها با دقت ساخته شده اند تا ظاهری جذاب و یکدست داشته باشند. آن ها در رنگ ها، بافت ها و الگو های مختلف وجود دارند که به سازندگان و معماران این امکان را میدهد تا نمای بیرونی جذابی برای ساختمان ها ایجاد کنند.
آجر نما ها یا آجر های روکشی اغلب از خاک رس با کیفیت بالا ساخته می شوند و برای افزایش جذابیت بصری و دوام خود تحت فرآیند های اضافی قرار می گیرند.
آجر های نسوز:
آجرهای ضد حریق که آجر های نسوز نیز نامیده می شوند برای مقاومت در برابر درجه حرارت بالا طراحی شده اند.
آنها از خاک رس مخصوص یا سایر مواد نسوز مانند آلومینا، سیلیس یا منیزیا ساخته می شوند. آجر های نسوز در کاربردهایی که مقاومت در برابر حرارت ضروری است مانند شومینه، کوره، کوره و دودکش های صنعتی استفاده می شود.
این آجرها دارای خواص عایق حرارتی عالی هستند که باعث می شود بدون آسیب ساختاری قابل توجه در برابر دما های شدید مقاومت کنند.
آجر های مهندسی:
آجر های مهندسی نوعی آجر مقاوم و بادوام هستند که در ساخت و سازه های سنگین مورد استفاده قرار می گیرند.
آنها با استفاده از خاک رس با چگالی بالا تولید می شوند و برای مقاومت در برابر بار های زیاد و شرایط آب و هوایی نا مطلوب طراحی شده اند.
آجر های مهندسی دارای استحکام فشاری بالا و جذب آب کم هستند، که آنها را برای کاربرد هایی که استحکام و مقاومت در برابر رطوبت بسیار مهم است، مناسب میسازد.
آنها معمولاً در دیوار های حائل، زیرزمین ها و مناطق مستعد در معرض مواد شیمیایی استفاده می شوند.
آجر های سوراخ دار:
آجر های سوراخ دار همانطور که از نامشان پیداست سوراخ ها یا سوراخ های کوچکی در ساختار خود دارند. این سوراخ ها به بهبود خواص عایق حرارتی آجر و همچنین کاهش وزن آن کمک می کند.
آجر های سوراخ دار معمولاً در مناطقی که عایق کاری مورد نیاز است، مانند دیوار های حفره ای یا ساختمان هایی که در شرایط آب و هوایی شدید قرار دارند، استفاده می شود.
سوراخ ها همچنین هنگام استفاده با ملات اتصال بهتری ایجاد می کنند و یکپارچگی ساختاری کلی را افزایش می دهند.
آجر های توخالی:
آجر های توخالی سبک وزن هستند و دارای حفره های توخالی در ساختار خود هستند. این حفره ها وزن آجر را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند و در عین حال استحکام آن را حفظ می کنند.
آجر تو خالی خواص عایق حرارتی بسیار خوبی دارد و معمولاً در ساخت دیوار های جداکننده، دیوار های پرکننده و سازه های غیر باربر استفاده میشوند.
آنها همچنین عایق صوتی بهتری را ارائه می دهند و به دلیل وزن کم حمل و نقل و جابجایی آسانی دارند.
آجرهای بتنی:
آجر بتنی از مخلوط سیمان، سنگدانه ها و آب ساخته می شود. آنها به دلیل استحکام، دوام و مقرون به صرفه بودن به طور گسترده در ساخت و ساز استفاده می شوند.
آجر های بتنی می توانند جامد یا توخالی باشند و ترکیب آنها می تواند برای دستیابی به نیاز های مقاومتی خاص متفاوت باشد. این آجر ها معمولاً در دیوار های باربر، دیوار های حائل و سایر کاربرد های سازه ای استفاده می شوند.
آجر های خاص:
جدا از انواع ذکر شده در بالا، آجر های مختلفی برای کاربرد های خاص طراحی شده اند.
این آجر ها شامل آجر های مقاوم در برابر اسید برای صنایع شیمیایی ، آجر های عایق صدا برای کاهش صدا، آجر های مقاوم در برابر آب برای مناطق مرطوب و آجر های عایق حرارتی برای ساخت و ساز های کم مصرف می باشد.
آجر های ویژه نیاز های منحصر به فرد را برآورده می کنند و نقش مهمی در تضمین طول عمر و عملکرد سازه های خاص دارند.
آجرهای سفالی رایج ترین نوع آجر هستند و هزاران سال است که مورد استفاده قرار می گیرند. آنها از خاک رس طبیعی ساخته می شوند که قالب گیری می شود و سپس در کوره پخته می شود.
آجر های رسی دارای استحکام، دوام و خواص عایق حرارتی عالی هستند. آنها هم برای دیوار های باربر و هم برای دیوار های غیر باربر مناسب هستند و به طور گسترده در پروژه های ساختمانی مسکونی، تجاری و صنعتی استفاده می شوند.
آجر بتنی از اختلاط سیمان، ماسه، سنگدانه و آب تولید می شوند. سپس این مخلوط را درون قالب ریخته و به شکل آجر های جامد درآورند. آجرهای بتنی استحکام فشاری و دوام بالایی دارند.
آنها معمولاً در دیوار های باربر، دیوار های حائل و سایر کاربرد های سازه ای استفاده می شوند.
آجربتنی را نیز می توان با هسته های توخالی برای کاهش وزن و بهبود عایق ساخت.
آجر های خاکستر بادی جایگزینی سازگار با محیط زیست برای آجرهای رسی سنتی هستند. آنها از ترکیبی از خاکستر بادی (محصول جانبی احتراق زغال سنگ)، ماسه و سیمان ساخته می شوند.
آجر خاکستر بادی سبک، بادوام و دارای خواص عایق حرارتی خوبی هستند. آنها معمولاً در پروژه های ساختمانی استفاده می شوند که پایداری و بهره وری انرژی در اولویت قرار دارند.
آجر ماسه آهکی از مخلوط ماسه، آهک و آب ساخته می شوند. مخلوط تحت فشار بالا قالب گیری می شود و سپس در اتاقک اتوکلاو یا بخار پخت می شود.
آجر های شن و ماسه آهکی دارای استحکام بالا، مقاومت در برابر آتش خوب و خواص عایق صوتی عالی هستند. آنها معمولاً در دیوار های باربر، کفپوش ها و مناطقی که ایمنی در برابر آتش بسیار مهم است استفاده می شود.
آجر های ضد حریق که به آجر های نسوز نیز معروف هستند برای مقاومت در برابر حرارت بالا و شوک حرارتی طراحی شده اند. آنها از مواد نسوز خاصی مانند خاک رس ، آلومینا، سیلیس یا منیزیم ساخته می شوند.
آجر نسوز معمولاً در کاربرد هایی که مقاومت در برابر حرارت ضروری است، مانند شومینه، کوره ، کوره و دودکش های صنعتی استفاده می شود.
آنها دارای خواص عایق حرارتی عالی هستند و می توانند در برابر دماهای شدید بدون آسیب ساختاری قابل توجه مقاومت کنند.
آجر های سیلیکات کلسیم که به آجر های شنی آهکی نیز معروف هستند از شن ، آهک و آب ساخته می شوند. آنها با فشار دادن مخلوط در قالب ها شکل می گیرند و سپس برای افزایش استحکام و دوام آنها اتوکلاو می شوند.
آجر های سیلیکات کلسیم ظرفیت باربری خوب، هدایت حرارتی کم و مقاومت در برابر آتش و رطوبت را ارائه می دهند. آنها معمولاً در پروژه های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند که به آجرهای با کیفیت بالا با عایق و دوام برتر نیاز دارند.
آجر منیزیا از اکسید منیزیم و سایر مواد نسوز ساخته می شود. آنها دارای مقاومت عالی در برابر دمای بالا هستند و معمولاً در کاربرد هایی مانند کوره های فولاد سازی، کوره های سیمان و سایر فرآیند های صنعتی که نیاز به مقاومت در برابر مواد شیمیایی خشن و دما های شدید دارند استفاده می شوند.
*آجر پوروترم (Porotherm ) :
آجر پوروترم نوعی آجر سفالی با سوراخ های عمودی است. این سوراخ ها نه تنها وزن آجر را کاهش می دهند، بلکه خاصیت عایق حرارتی آن را نیز افزایش می دهند.
آجر های Porotherm مقاومت فشاری خوبی دارند و معمولاً در ساخت و ساز های مسکونی و تجاری، به ویژه در مناطقی با شرایط آب و هوایی شدید استفاده می شوند.
آجر های نسوخته/خشک شده در آفتاب:
در طبقه بندی آجرها ، آجر های نسوخته یا خشک شده در آفتاب یکی از قدیمی ترین شکل های آجر هستند که به طور سنتی با شکل دادن به خاک رس ساخته می شوند و به آن اجازه میدهند به طور طبیعی در زیر نور خورشید خشک شود.
این آجر ها در کوره پخته نمی شوند. آجر های خشک شده در آفتاب معمولاً برای سازه های موقت، دیوار های غیر باربر و در مناطق روستایی که در دسترس بودن سوخت برای پخت محدود است استفاده می شود.
این آجر های خشک شده در آفتاب در حالی که مقرون به صرفه و سازگار با محیط زیست هستند، استحکام و دوام محدودی دارند.
آجر های سوخته/سوخته:
آجر پخته پرکاربرد ترین نوع آجر در ساختمان سازی است. آنها با قرار دادن خاک رس قالبی در دمای بالا در یک کوره تولید می شوند که منجر به تبدیل شیمیایی و فیزیکی خاک رس می شود.
انواع مختلفی از آجرهای پخته شده وجود دارد که عبارتند از:
آجر جامد آجر های فشرده و متراکمی هستند که به طور یکنواخت پخته می شوند. آنها به دلیل استحکام و دوام خود شناخته شده اند و آنها را برای سازه های باربر مناسب می کند.
آجر تو خالی دارای حفره های توخالی در ساختار خود هستند که باعث کاهش وزن و بهبود خواص عایق حرارتی آنها می شود. این آجر ها معمولاً در دیوار های غیر باربر استفاده می شوند.
آجر سوراخ دار دارای سوراخ ها یا سوراخ های منظمی هستند که از آنها عبور می کند که منجر به کاهش وزن و افزایش عایق حرارتی می شود. آنها اغلب در دیوار های جداکننده یا جاهایی که کاهش وزن کلی مورد نظر است استفاده می شود.
آجر سلولی ساختاری سلولی یا لانه زنبوری دارند که عایق حرارتی عالی را ارائه می دهد. آنها سبک وزن هستند و ظرفیت باربری خوبی را ارائه می دهند و برای کاربرد های باربری و غیر باربری مناسب هستند.
آجرهای بتنی:
آجر بتنی از ترکیب سیمان، سنگدانه ها و آب ساخته می شوند که سپس قالب گیری و عمل آوری می شوند. این آجر ها اغلب از نظر اندازه بزرگتر از آجر های سفالی سنتی هستند و استحکام و دوام بالایی دارند.
این آجر های بتنی را می توان در شکل ها، اندازه ها و بافت های مختلف تولید کرد که امکان طراحی گسترده ای را در پروژه های ساختمانی فراهم می کند.
آجرهای شنی آهکی:
آجر شن و ماسه آهکی با مخلوط کردن ماسه و شن ، آهک و آب و به دنبال آن تراکم و پخت با بخار تولید می شوند. ترکیب ماسه و آهک استحکام و دوام بسیار خوبی به این آجر ها می دهد.
آجر های ماسه آهکی دارای اشکال و اندازه های یکنواخت ، مقاومت فشاری بالا و مقاومت خوب در برابر رطوبت هستند که آنها را برای سازه های باربر مناسب می کند.
آجر خاکستر بادی :
fly ash یا آجر های خاکستر بادی با استفاده از خاکستر بادی، محصول جانبی احتراق زغال سنگ، ترکیب شده با سیمان، ماسه و آب تولید می شوند.
این آجر ها دوستدار محیط زیست هستند، زیرا از مواد زائد استفاده می کنند و در طول فرآیند تولید به انرژی کمتری نیاز دارند. آجر های خاکستر بادی استحکام، عایق حرارتی و مقاومت خوبی در برابر آتش دارند.
بلوک های بتنی:
بلوک های بتنی که به عنوان واحدهای بنایی بتنی (CMUs) نیز شناخته می شوند، آجرهای مستطیلی بزرگی هستند که از مخلوطی از سیمان، سنگدانه ها و آب ساخته شده اند.
این بلوک ها عمدتاً برای دیوار های باربر استفاده می شوند و استحکام، دوام و دقت ابعادی بالایی دارند. بلوک های بتنی در اندازه ها، شکل ها و پیکربندی های مختلف برای برآوردن الزامات خاص ساخت و ساز وجود دارند.
همچنین، ممکن است طبقه بندی آجرها به گونه ای دیگر نیز وجود داشته باشد.
بنابراین ، در هر صورت، منابع محلی و استاندارد های مربوطه را بررسی کنید تا دسته بندی دقیق تری را بدست آورید.